تعیین مناسب ترین شرایط تولید نهال بنه در استان لرستان

بنه (pistacia atlantica desf.) یکی از مهمترین گونه های پسته وحشی در ایران می باشد که لازم است جنبه های مختلف رشد این گونه بومی مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر در نهالستان شوراب شهرستان خرم آباد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با آزمایش فاکتوریل و در سه تیمار: زمان کاشت شامل: اواخر آذر (28 آذر ماه)، اواسط بهمن (16 بهمن ماه) و اواخر اسفند (20 اسفند ماه)، نوع خاک شامل: 1) خاک خالص جنگلی 2) خاک ماسه ای 3) خاک نهالستان [شامل: ماسه، خاک معمولی و کود دامی به نسبت 1:1:3] 4) خاک مخلوط جنگلی [شامل: ماسه، خاک جنگلی و خاکبرگ به نسبت 1:1:1] و عمق کاشت بذر شامل: عمق های یک، دو و سه سانتی متری با چهار تکرار صدتایی برای هر تیمار انجام شد. از خردادماه نیز صفات کمی و کیفی مورد نظر شامل: رویش ارتفاعی، شادابی، تعداد برگ، قطر یقه، زنده مانی، طول ساقه، طول ریشه، نسبت طول ساقه به ریشه و نسبت وزن خشک ساقه به ریشه نهال ها مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد زمان کاشت بهمن دارای بیشترین ارتفاع، شادابی و تعداد برگ نسبت به دو زمان کاشت آذر و اسفند بود. قطر یقه در دو زمان کاشت آذر و بهمن نتایج بهتری را نسبت به زمان کاشت اسفند نشان داد. بیشترین زنده مانی نیز مربوط به زمان کاشت آذر بود. اما زمان کاشت بذر روی سایر فاکتورها تأثیر معنی داری نشان نداد. خاک خالص جنگلی و مخلوط جنگلی دارای بیشترین رویش ارتفاعی و شادابی بوده و سه بستر کاشت خاک نهالستان، مخلوط جنگلی و خالص جنگلی از لحاظ قطر یقه و طول ساقه تفاوت معنی داری با هم نداشته ولی بهتر از خاک ماسه ای بودند. بیشترین تعداد برگ و زنده مانی نیز مربوط به خاک خالص جنگلی بود. نسبت وزن خشک ساقه به ریشه در خاک نهالستان و مخلوط جنگلی در مقایسه با دو خاک دیگر نتایج بهتری را نشان داد. طول ریشه و نسبت طول ساقه به ریشه در بسترهای مختلف خاک تفاوت معنی داری با هم نداشتند. عمق کاشت یک سانتی متر روی شادابی و زنده مانی نهال ها، عمق کاشت یک سانتی متر و دو سانتی متر نیز به طور همزمان روی رویش ارتفاعی، تعداد برگ و طول ساقه و عمق کاشت سه سانتی متر روی نسبت وزن خشک ساقه به ریشه نهال ها بیشترین تأثیر را نشان دادند و روی سایر صفات رویشی مورد بررسی تأثیر معنی داری را نشان نداد. در بررسی اثر ترکیب تیمارها نیز زمان کاشت آذر ماه، خاک نهالستان و عمق کاشت یک و دو سانتی متری نتایج بهتری را در مورد پارامترهای رویشی مورد بررسی نهال ها نشان داد.